در دنیای ساخت‌وساز و نصب تجهیزات آسانسور، قطعات فلزی گوناگونی برای ایجاد استحکام، پایداری و ایمنی سیستم‌ها به کار می‌روند. یکی از این قطعات که نقش مهمی در نصب و اجرای آسانسور دارد، نبشی آسانسوری است. این قطعه فلزی با طراحی خاص و ویژگی‌های فنی مناسب، به عنوان یکی از عناصر کلیدی در نصب ریل‌های راهنمای آسانسور و ساختار چاله آسانسور به شمار می‌رود.
بیشتر بدانیم : قیمت آهن
تعریف نبشی آسانسوری
نبشی آسانسوری نوعی پروفیل فلزی با سطح مقطع L شکل است که از جنس فولاد ساخته شده و معمولاً دارای سوراخ‌هایی با فواصل منظم در طول بدنه خود است. این سوراخ‌ها با هدف تسهیل در نصب پیچ و مهره‌ها طراحی شده‌اند و کمک می‌کنند تا اتصال سایر اجزا به سرعت، دقت و بدون نیاز به سوراخ‌کاری در محل انجام گیرد.
ویژگی‌های فنی نبشی آسانسوری
جنس: اغلب از فولاد مقاوم نظیر ST37 یا ST52 ساخته می‌شود. فولاد ST52 به دلیل دارا بودن مقاومت بالاتر در برابر فشار و کشش، در پروژه‌های سنگین‌تر کاربرد بیشتری دارد.
ابعاد: نبشی‌های آسانسوری در ابعاد مختلفی تولید می‌شوند؛ از جمله 40×40، 50×50، 60×60 میلی‌متر و ضخامت‌های متنوع.
طراحی سوراخ‌دار: وجود سوراخ‌های استاندارد در فواصل مشخص، نصب را آسان‌تر کرده و دقت اجرای کار را افزایش می‌دهد.
مقاومت بالا: این نبشی‌ها در برابر فشار، ضربه و لرزش مقاوم بوده و از ایمنی سازه محافظت می‌کنند.
کاربرد نبشی آسانسوری
مهم‌ترین کاربرد نبشی آسانسوری در نصب ریل‌های راهنمای آسانسور (Guide Rails) است. این ریل‌ها وظیفه هدایت کابین آسانسور و وزنه تعادل را بر عهده دارند. نبشی آسانسوری به دیواره‌های چاله آسانسور متصل می‌شود و ریل‌ها روی آن نصب می‌گردند. همچنین، از این نبشی‌ها برای اتصال دیگر اجزای فلزی داخل چاله آسانسور، نگهداری تجهیزات، و افزایش یکپارچگی سازه نیز استفاده می‌شود.
بیشتر بدانیم : قیمت نبشی امروز
مزایای استفاده از نبشی آسانسوری
نصب سریع و آسان: به دلیل سوراخ‌دار بودن، زمان اجرای کار کاهش می‌یابد.
افزایش ایمنی: به دلیل استحکام بالا، در حفظ پایداری سیستم آسانسور نقش کلیدی دارد.
کاهش خطا در اجرا: طراحی استاندارد، دقت نصب را افزایش می‌دهد.
مقرون‌به‌صرفه بودن: کاهش نیاز به سوراخ‌کاری و جوشکاری در محل، باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه می‌شود.
نبشی آسانسوری یکی از اجزای مهم در نصب و راه‌اندازی سیستم‌های آسانسور است که با ویژگی‌هایی چون طراحی سوراخ‌دار، مقاومت بالا و نصب آسان، جایگاه ویژه‌ای در صنعت ساختمان دارد. استفاده از نبشی با کیفیت، علاوه بر تسریع روند نصب، موجب افزایش ایمنی و دوام سازه خواهد شد. در نتیجه، انتخاب صحیح نوع نبشی، با در نظر گرفتن مشخصات فنی پروژه، از اهمیت بالایی برخوردار است و باید توسط متخصصین و مهندسین پروژه به‌دقت انجام شود.
تفاوت نبشی آسانسوری با دیگر نبشی‌ها
نبشی آسانسوری نسبت به نبشی‌های معمولی تفاوت‌های قابل‌توجهی دارد که این تفاوت‌ها هم در طراحی فیزیکی آن و هم در نوع کاربرد مشهود است. اصلی‌ترین تفاوت این است که نبشی آسانسوری معمولاً به صورت سوراخ‌دار تولید می‌شود تا نصب آن در چاهک آسانسور با استفاده از پیچ و مهره به‌راحتی انجام گیرد، در حالی که نبشی‌های معمولی، ساده و بدون سوراخ هستند و برای نصب نیاز به عملیات اضافی مانند سوراخ‌کاری یا جوشکاری دارند.
از نظر کاربرد نیز، نبشی آسانسوری به‌طور اختصاصی برای نصب ریل‌های کابین و وزنه آسانسور در دیواره چاه آسانسور استفاده می‌شود، ولی نبشی‌های دیگر در زمینه‌های عمومی‌تری مانند ساخت اسکلت فلزی، سوله، فریم‌های صنعتی و سازه‌های ساختمانی به کار می‌روند. همچنین ابعاد و ضخامت نبشی‌های آسانسوری معمولاً بر اساس نیازهای استاندارد آسانسور طراحی می‌شوند و در نتیجه، سرعت نصب، ایمنی و دقت در اجرای آن بیشتر است. در مقابل، نبشی‌های ساده در انواع مختلف و با ابعاد متنوع تولید می‌شوند تا نیاز پروژه‌های مختلف را پوشش دهند
| ویژگی | نبشی آسانسوری | نبشی معمولی |
|---|---|---|
| طراحی | سوراخ‌دار و آماده نصب | ساده و بدون سوراخ |
| کاربرد | نصب ریل آسانسور در چاهک | سازه‌ها، قاب‌ها، سوله و اسکلت فلزی |
| نصب | سریع و دقیق با پیچ و مهره | نیاز به جوش یا سوراخ‌کاری |
| استاندارد ابعاد | مطابق نیاز چاه آسانسور | تنوع زیاد در سایز و ضخامت |
| قیمت | کمی بالاتر به دلیل آماده‌سازی | بسته به نوع و کاربرد متغیر |
فرآیند تولید نبشی آسانسوری
تولید نبشی آسانسوری با استفاده از فرآیند نورد گرم آغاز می‌شود، به‌طوری که ابتدا شمش‌های فولادی با استاندارد مناسب (معمولاً ST37 یا ST52) در کوره‌هایی با دمای بالا حرارت داده می‌شوند تا به حالت خمیری و قابل شکل‌دهی برسند. پس از رسیدن به دمای مورد نظر، شمش‌ها وارد خط نورد می‌شوند و طی چند مرحله از بین غلطک‌های مخصوص عبور داده می‌شوند تا به‌تدریج به شکل L تبدیل شوند. در این مرحله، ابعاد مورد نظر از جمله اندازه بال‌ها و ضخامت نبشی کنترل و تنظیم می‌گردد.
پس از شکل‌گیری اولیه، نبشی‌ها وارد مرحله برش می‌شوند تا به طول‌های مشخص (معمولاً ۳ یا ۶ متری) تقسیم شوند. در مرحله بعد، برای تبدیل نبشی معمولی به نبشی آسانسوری، عملیات سوراخ‌کاری انجام می‌گیرد. این سوراخ‌ها معمولاً در فواصل منظم و با دستگاه‌های پانچ یا CNC ایجاد می‌شوند تا برای نصب ریل آسانسور با پیچ و مهره آماده باشند.
در نهایت، نبشی‌های سوراخ‌دار پس از انجام بازرسی‌های کنترل کیفیت از نظر ابعاد، موقعیت سوراخ‌ها، سطح صاف و یکنواخت، به مرحله بسته‌بندی منتقل می‌شوند و برای ارسال به پروژه‌ها یا انبار نگهداری آماده می‌گردند. برخی از تولیدکنندگان ممکن است برای جلوگیری از زنگ‌زدگی، پوشش ضد خوردگی یا گالوانیزه نیز روی نبشی اعمال کنند.
کارخانه های تولید کننده نبشی آسانسوری
در ایران، چندین کارخانه معتبر به تولید نبشی آسانسوری و سایر مقاطع فولادی می‌پردازند. در ادامه به معرفی برخی از این تولیدکنندگان می‌پردازیم:
کارخانه فولاد شکفته مشهد
این کارخانه از سال ۱۳۸۸ نبشی‌های بال مساوی را در طول ۶ متر و با استفاده از فولاد کم‌کربن تولید می‌کند. محصولات این شرکت بر اساس استانداردهای DIN EN 10056-1/2 و ISO 657-5 ساخته می‌شوند.
کارخانه فولاد ناب تبریز
فعالیت این کارخانه از سال ۱۳۸۲ آغاز شده و نبشی‌های بال مساوی با عرض بال ۳۰ تا ۱۲۰ میلی‌متر، ضخامت ۳ تا ۱۰ میلی‌متر و طول ۶ تا ۱۲ متر تولید می‌کند. محصولات این شرکت مطابق با استانداردهای ملی، روسی و اروپایی هستند.
کارخانه فولاد کوهپایه
این کارخانه در سال ۱۳۸۲ در شرق اصفهان تأسیس شده و به تولید مقاطع سبک و فوق سبک فولادی از جمله نبشی، ناودانی، تسمه و سپری می‌پردازد. محصولات این شرکت با برندهای “اسپیرال” و “پرتوآ” در بازار عرضه می‌شوند.
کارخانه آریان فولاد
این کارخانه در شهرستان بوئین‌زهرا واقع شده و نبشی‌های بال مساوی را در سایزهای ۶ تا ۱۶ میلی‌متر و ضخامت‌های ۲.۵ تا ۱۶ میلی‌متر تولید می‌کند. محصولات این شرکت به‌صورت فابریک و با فرآیند نورد گرم تولید می‌شوند.
کارخانه فولاد البرز ایرانیان (فایکو)
این شرکت با بهره‌گیری از خطوط نورد گرم و سرد، به تولید مقاطع فولادی متنوعی از جمله نبشی و ناودانی می‌پردازد. محصولات این کارخانه دارای استانداردهای ملی و بین‌المللی بوده و کیفیت بالایی دارند.
کارخانه نورد فولاد یزد
این کارخانه از سال ۱۳۷۵ در یزد فعالیت خود را آغاز کرده و با استفاده از روش نورد سرد و گرم، مقاطع فولادی مانند میلگرد، نبشی و ناودانی را تولید می‌کند. محصولات این شرکت با استانداردهای روز دنیا تولید و عرضه می‌شوند.
کارخانه جاوید بناب
واقع در آذربایجان شرقی، این کارخانه نبشی‌های ۴۰×۴۰، ۵۰×۵۰ و ۶۰×۶۰ میلی‌متر را با ضخامت‌های ۲.۵ تا ۵ میلی‌متر و در طول ۶ متری تولید می‌کند.
کارخانه ظهوریان مشهد
این کارخانه از سال ۱۳۷۹ فعالیت خود را آغاز کرده و نبشی‌های بال مساوی را در اندازه‌های ۳۰×۳۰ تا ۸۰×۸۰ میلی‌متر و ضخامت‌های ۲.۵ تا ۷ میلی‌متر تولید می‌کند.
این کارخانه‌ها با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های پیشرفته و رعایت استانداردهای ملی و بین‌المللی، سهم مهمی در تأمین نیازهای صنعت ساختمان و سایر صنایع مرتبط در ایران دارند.